اتحادیه اروپا با ارائه نسخه‌های PSD1، PSD2 و PSD استارت‌آپ‌ها و به خصوص فین‌تک‌ها را به بازیگران مهمی تبدیل کرده‌اند. بانکداری باز پل تغییرات نگرش بانک‌ها و تأمل آنها با فین‌تک‌ها شده است و ترس بانک‌ها از ورود بازیگران جدید را از بین برده است. در این حوزه شرکت‌های متعددی ارائه‌دهنده خدمات بانکداری باز شده‌اند و شرکت تامین خدمات سیستم‌های کاربردی کاسپین، که ارائه‌دهنده راهکار بانکی در حوزه نرم‌افزار و سخت‌افزار از شرکت‌های وابسته به بانک پارسیان است، با پلتفرم کبالت در حوزه بانکداری باز ورود کرده است.

در ادامه گزارشی از گفت‌وگو با کسری دولت‌خواهی، مدیر نوآوری و توسعه بازار کاسپین، آورده شده است. او درخصوص راه‌اندازی و ارائه پلتفرم کبالت توضیحاتی داده است.

«مبحث بانکداری باز طی یکی دو سال اخیر پررنگ‌تر شده است و حتی در نمایشگاه بانکداری الکترونیک و نظام‌های پرداخت دو سال گذشته نیز صاحب‌نظران و رگولاتور به بررسی الزامات PSD2 پرداختند. گرچه هنوز رگولاتوری ایران دست‌به‌کار تنظیم قوانین و مقررات مشخصی در حوزه بانکداری باز نزده است، اما این تکنولوژی بازار خود را در ایران گسترش داده و در حال حاضر به یکی از مهم‌ترین تکنولوژی‌های روز در کشور تبدیل شده است.»

او همچنین افزود: «ایران در حوزه فناوری اطلاعات بر لبه تکنولوژی در حال حرکت است و شرکت‌های داخلی ارائه‌دهنده سرویس در سطوح بالای تکنولوژی در حال ارائه سرویس هستند.»

دولت‌خواهی توضیح داد: «بانک‌ها نیز باید تکنولوژی را در تمام سطوح خدماتی رشد دهند. به نظر API ها نگاه بانک را به موضوع تنوع خدمات و استفاده از تکنولوژی تغییر داده است. بانک پارسیان جز بانک‌هایی است که ضرورت این موضوع را به خوبی حس کرده است و به همین دلیل کاسپین را بازوی حوزه استارت‌آپ و فین‌تک‌ها قرار داده است. کاسپین نیز پلتفرمی را در این حوزه با نام کبالت عرضه کرده است.»

به گفته دولت‌خواهی، همان‌طور که از نام کبالت Caspian open banking and large scale technology پیداست، این پلتفرم ایجاد شده تا در مقیاسی وسیع خدمات بانکداری باز را ارائه دهد. عرضه این پلتفرم در سال ۹۶ در کاسپین کلید خورد و در یازدهمین نمایشگاه بوس بانک و بیمه رونمایی شد.

خدمات و مشتریان کبالت:

دولتخواهی عنوان کرد: «بعد از راه‌اندازی کبالت ۱۶۰ API را ظرف دو ماه پیاده کردیم، تست‌های آن را با سه استارت پیش بردیم و بعد به صورت عملیاتی آن را ارائه کردیم. در حال حاضر ۳۳ سرویس عمومی، مورد علاقه فین‌تک‌ها و استارت‌آپ‌ها هستند و از آنجایی که کربنکینگ نیز توسط کاسپین توسعه داده شده است، ۱۲۷ سرویس دیگر بسته به هر استارت‌آپ قابل ارائه‌اند.»

البته طبق گفته مدیر نوآوری و توسعه بازار کاسپین، در میان استارت‌آپ‌های درخواست‌کننده، حوزه پرداخت پررنگ‌ترین حوزه است؛ چراکه هر کسب‌وکاری جنبه مالی دارد و می‌تواند از API های پرداختی استفاده کند. علاوه بر این، یکی از اتفاقات دیگر در Cobalt ورود در حوزه ارائه سرویس‌های خاصی چون برداشت مستقیم و کارت به کارت است و در حال عرضه یک SDK ایمن بوده تا دغدغه ذخیره‌سازی اطلاعات حساس کارت کاربران برطرف شود.

«در بحث مشتریان هم حال حاضر نیمی از استارت‌آپ‌ها و شرکت‌های جذب‌شده در محیط عملیاتی و باقی در محیط تست هستند. کبالت هم از نظر تنوع سرویس‌ها و هم تعدد آن‌ها با مفهوم اسمی خود و largescale بودن تطابق دارد. در این پلتفرم خدمات پرداخت، پرداخت بین‌المللی، شبکه‌های اجتماعی، کیف پول، سرمایه‌گذاری جمعی، بیمه و بورسی دیده می‌شود و محدودیتی در ارائه سرویس ندیدیم. سرویس‌هایی ارائه می‌کنیم که در مقابل سایر پلتفرم‌ها بیشتر است.»

روند اتصال استارت‌آپ‌ها به کبالت:

سامانه کبالت شامل دو محیط تست و عملیاتی است. هر کاربر و استارت‌آپی که نیاز به دریافت خدمات API است، کافی است به Cobalt724.ir مراجعه کرده و از طریق مستندات حاضر بر روی سایت، الزامات فنی را بررسی و با استفاده از داده‌های تستی به‌راحتی و بدون هیچ‌گونه هزینه و احراز هویت حضوری، نیازمندی‌های خود را برطرف کند.

پشتیبانی فنی گسترده و جامع کبالت همواره پاسخگو کاربران است و در صورت نیاز به مشاوره جلسات به صورت ویدئو کنفرانس و یا به صورت حضوری برگزار خواهد شد. همان‌طور که پیش‌تر بیان شد، تنوع سبد محصولات API به حدی است که تا به امروز اکثر فین‌تک‌های درخواست‌کننده، از این خدمات بهره برده‌اند.

درنهایت و با توجه به تست‌های انجام شده و احساس نیاز مشتریان، API های مختلف نه تنها در حوزه بانکی، بلکه در حوزه‌های بورس و بیمه در محیط عملیاتی در اختیار مجموعه‌های طرف قرارداد قرار خواهد گرفت. تمام تلاش بر این است که انعقاد تفاهم‌نامه و قرارداد کاملاً تسهیل شود و از فرایندهای زائد اداری فاصله بگیرد.

مدل‌های درآمدی مختلفی جهت ارائه API در نظر گرفته شده است که شاید مرسوم‌ترین آن دریافت کارمزد به ازای هر فراخوان API باشد، البته کبالت مزیت‌هایی را در حوزه درآمدی نیز برای مشتریانش لحاظ کرده است و مدل‌های مختلف همکاری تشریح و حتی تغییر خواهد کرد.